काठमाण्डौ । विश्व रिसाइक्लिंग दिवसको अवसर पारेर कोका–कोला नेपाल र डोको रिसायकलर्सको संयुक्त पहलमा काठमाण्डौ उपत्यका र भरतपुरमा १५ वटा जानकारीमूलक पीईटी कलेक्सन बिनहरु राखिएका छन्। 

रिसाइकल प्रक्रियामार्फत पीईटी बोतलहरुलाई पुन प्रयोग गर्न योग्य बनाउन सकिन्छ भन्ने जनचेतनामुलक सन्देश सर्वसाधारण माझ पुर्याउने उद्देश्यका साथ यस परियोजनाको शुरुवात गरिएको थियो। अगस्ट २०२० मा स्थानीय अधिकारीहरुको सहयोगमा सुरु भएको यस संयुक्त परियोजना “रिफ्रेस एण्ड रिसायकल“ पीईटी बोतल संकलन अभियानको दोस्रो चरण हो। 

धेरै मानिसहरुको जमघट हुने र पेट बोतलहरु बढी फालिने काठमाण्डौका ९ स्थान र भरतपुरका ६ स्थानहरुमा यी बिनहरु राखिनेछ।

डोको रिसायकलर्सका सह–संस्थापक राघवेन्द्र महतोले भने, ‘रिफ्रेस एण्ड रिसायकल २०२३’ एउटा परियोजना मात्र नभई एउटा परिवर्तन हो। एउटा यस्तो परिवर्तन जसमा हामी प्रत्यक नेपालीलाई यो सिकाउन सकौँ कि पीईटी बोतलहरु यसरी संकलन गरेर रिसाइकल गर्न सकिन्छ जसले गर्दा बातावरणमा पर्ने नकरात्मक असरहरु थोरै भए पनि कम गर्न सकिन्छ। र यसै सन्दर्भमा कोका–कोलाको वर्ल्ड विदाउट वेष्ट जस्तो विश्वव्यापी अभियानमा सहकार्य गर्न पाएकोमा हामीलाई खुशी लागेको छ। यसरी संकलन गरिएका सबै पीईटी बोतलहरु हाम्रो भक्तपुरको सानोठिमीस्थित मटेरियल रिकभरी सुविधामा रिसाइकल गरिने पनि जानकारी गराउन चाहन्छु।’ 

बोटलर्स नेपाल लिमिटेडका प्रबन्ध निर्देशक दीपक सेन्थिलले भने, ‘कोका–कोलाले वर्ल्ड विदाउट वेष्टको विश्वव्यापी प्रतिबद्धताका साथ विश्वभर विभिन्न रिसाइक्लिङ्ग र पुनः प्रयोग सम्बन्धि परियोजनाहरु सञ्चालन गरिरहेको छ। हामीले सन् २०३०सम्ममा विश्वभरि आफ्नो प्याकेजिङको शतप्रतिशत बराबरको अन्य खाली बोतल र प्याकेजिङहरु संकलन र पुनः प्रयोग गर्ने प्रतिबद्धता गरेको छौँ। यसै दिगोपन प्रतिको प्रतिबद्धताको एक भागको रूपमा हामीले काठमाण्डौ उपत्यका र भरतपुरका धेरै जनघनत्व हुने स्थानहरुमा पीईटी रिसाइक्लिङ बिनहरु राखेका छौं।’

भाटभटेनी सुपरमार्केट पाटनकी स्टोर म्यानेजर मुना राईले भनिन्, ‘सर्वप्रथम त विश्व रिसाइक्लिंग दिवसको अवसरमा सबैलाई शुभकामना व्यक्त गर्न चाहन्छु। जसरी स्वच्छ वातावरणमा बाँच्न पाउनु हाम्रो अधिकार हो, त्यसै गरी आफु वरीपरीको वातावरणलाई सफा राख्नु पनि हाम्रो दायित्व हो। कोका–कोला बेभरेजसँग हामीले लामो समयदेखि सहकार्य गर्दै आएका छौं र बीबीएसएम पाटनमा पनि यस सहकार्यको लागि पहल गरेकोमा डोको रिसाइकलर्सप्रति हामी आभार व्यक्त गर्न चाहन्छौँ।’ 

यस रिफ्रेस एन्ड रिसाइकल अभियानले सर्वसाधारणहरुलाई आफुले प्रयोग गरिसकेको पीईटी बोतलहरु यी कलेक्सन बिनहरुमा फ्याँक्न प्रोत्साहन गरेको छ। त्यस्तै यी बिनहरुमा बोतल फ्याँक्नु अगाडि ती बोतलहरु भर्खरै प्रयोग गरिएका अथवा सफा, खाली र सकेसम्म क्रस गरेर (कुच्याएर) फाल्न पनि अनुरोध गरिएको छ। यी बिनहरुमा कस्तो बोतल फ्याँक्न मिल्छ, तिनीहरुलाई कसरी फ्याँक्न मिल्छ र त्यसरी फालिएका बोतलहरु कसरी रिसाइकल गरिन्छन् भनेर पनि जानकारीहरु राखिएका छन्। 

पीईटी प्लास्टिकहरु सुरक्षित, हलुका, किफायती, पारदर्शी, पुन आकार दिन मिल्ने र शत प्रतिशत रिसाइकल गर्न मिल्ने किसिमका हुन्छन्। फालिएका पीईटी बोतलहरु फोहोरको रुपमा वर्गिकरण हुँदैनन् र यिनिहरुको आफ्नै महत्व हुन्छ।

यी बिनमा संकलन भएका बोतलहरु प्रत्यक हप्ता डोको रिसाइक्लरले संकलन र वर्गीकरण गरेर रिसाइक्लिङको लागि पीईटी रिकभरी प्लान्टमा पठाउँछ। पीईटी सामानहरु रिसाइकल गरेर नयाँ बोतलहरु, कन्टेनरहरु लगायत कपडा र कार्पेटको लागि फाइबरको रुपमा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ। यस्ता बिनहरुबाट डोको रिसाइक्लरले हालसम्म करिब २१९५ केजी  पीईटी बोतलहरु संकलन र रिकभर गरिसकेको छ। 

सन् २०१८ मा कोका–कोलाले २०३० सम्ममा आफुले उत्पादन गर्ने सबै बोतल र क्यानहरु बराबरका खाली क्यान र बोतलहरु संकलन र रिसाइकल गर्ने उद्देश्यका साथ वर्ल्ड विदाउट वेष्टको घोषणा गरेको थियो। यही विश्वव्यापी कार्यक्रमको उद्धेश्यलाई आत्मसात गर्दै कोका–कोला नेपालले पनि आगामी दशक सम्ममा वर्ल्ड विदाउट वेष्टको लक्ष्य प्राप्ती गर्ने उद्घेश्य सहित नगरमित्र, रिसाइक्लर साथी, र रिफ्रेश एन्ड रिसाइकल जस्ता कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ।