-धर्म मलाशी
काठमाण्डौ । यतिबेला विश्व जगत कोरोनाको दुुष्प्रभावसँग जुुधिरहेको छ । कोरोनाबाट ज्यान गुुमाउनेको संख्या लगभग ५ हजारको हाराहारीमा पुुग्न लागेको छ । यसको बढ्दो प्रभावबाट बच्न विश्व स्वास्थ्य संगठनले यसलाई महामारीको रुपमा घोषणा गरिसकेको छ । यसको चपेटामा मुुख्य गरी चीन, इटली र इरान परेका छन् । 

नेपालसँग सीमा जोडिएको छिमेकी मुलुक भारतमा पनि कोरोनाबाट एक व्यक्तिको ज्यान गएको छ । 

यसरी सारा विश्व कोरोनाबाट ग्रसित हुँदा नेपालमा पनि यसलाई लिएर सर्तकता र सावधानी अपनाउन थालिएको छ । सरकारी र नीजी क्षेत्र दुुवै मिलेर मात्रै यसको उचित रोकथाम गर्न सकिने स्वास्थ्य सेवाका जानकारहरु बताउँछन् । 

कोरोनाबाट कर्मचारी र सेवाग्राहीलाई जोगाउन नेपाली बैंकहरुले कार्यालय प्रवेशद्वार र कर्मचारीको कार्यकक्षमा सेनीटाइजर राख्न थालेका छन् । 

कोरोनाको जाेिखम मानिसहरुको भिडभाड हुुने स्थानमा उच्च हुुने गर्दछ । मानिसहरुको भिडभाड हुुने ठाउँमा सेयर ब्रोकर हाउस पनि पर्दछन् ।

नेपालका सेयर ब्रोकर हाउसहरुमा कारोबारका दिन लगानीकर्ताको भिड धेरै नै हुने गर्दछ । त्यसैले कोरोनाको संक्रमण फैलने सम्भावित ठाउँहरुमा ब्रोकर हाउसहरु पनि पर्दछन् । 

कोरोना संक्रमणको जोखिम भएता पनि नेपालका ब्रोकर हाउसहरुले आफ्ना कर्मचारी र लगानीकर्तालाई यसबाट जोगाउन कुुनै प्रयास गरेका छैनन् । 

ब्रोकर हाउसहरुले प्रवेश द्वारमा एउटा सामान्य सेनिटाइजर समेत राख्न आवश्यक ठानेका छैनन् । ब्रोकर हाउसहरु कोरोनाभाइरसको संक्रमणबाट कत्तिको सर्तक छन् भनेर बिजशाला राजधानीका ब्रोकर हाउसहरु पुुग्दा उनीहरु यसप्रति उदासीन रहेका पाइयो । 

सबैजसो ब्रोकर हाउसले कोरोनाबाट आफ्ना कर्मचारी र लगानीकर्तालाई जोगाउन आधारभूत कदम समेत नचालेका पाइयो । कुनै-कुनै ब्रोकर हाउसको ट्वाइलेटमा त साबुुन समेत नरहेको पाइयो ।

शंकरदेव क्याम्पस अगाडि रहेको प्राइमो सेक्युुरिटीजका सिइओ मेघनाथ उपाध्यायले आफूहरुले कोरोनाभाइरसबाट बच्न छिट्टै नै कार्यालय प्रवेश गर्ने ठाउँमा सेनीटाइजर राख्न लागेको बताए । यसका साथै उनले आफ्ना सम्पूर्ण कर्मचारीलाई मास्क लगाउन र स्वस्थ बानी व्यहोरामा जोड दिन निर्देशन दिएको बताए । “अहिले हामी अभिवादन गर्दा हात मिलाउने गर्देनौ । यसको साटो नमस्कार गर्ने गरेका छौ । ” उनले भने “कर्मचारी मात्रै होइन हामी हाम्रा लगानीकर्ताको स्वास्थ्यप्रति पनि सजग छौ । त्यसैले लगानीकर्ताको लागि पनि सेनिटाइजर र सकेसम्म मास्कको प्रबन्ध गर्ने तयारी गरिरहेका छौ । ”

हात्तीसारमा रहेको श्रीहरी सेक्युुरिटीजका डाइरेक्टर गौरव खेतानले कोरोनाबाट आफ्ना कर्मचारी र लगानीकर्तालाई सचेत बनाउन सूचना पाटीमा सूचनामूलक जानकारीहरु टाँसेको बताए । प्रत्यक्ष सम्पर्कमा आउँदा संक्रमण सर्ने जोखिम उच्च हुुने हुँदा आफूहरुले कर्मचारीहरुलाई नमस्कार गरेर अभिवादन गर्न सर्कुुलर जारी गरेको उनले बताए । “हामीले प्रत्येक कर्मचारीलाई एक एक वटा गोजीमा राख्न मिल्ने सेनिटाइजर पनि उपलब्ध गराएका छौ । र, यसलाई बेला बेलामा प्रयोग गर्न पनि भनिरहेका छौ । उनले भने । उनले यसो भनिरहँदा उनको कार्यालयको भिडभाड हुुने क्षेत्र ट्रेडिङ फ्लोरमा भने सेनिटाइजर पाइएन । 

दक्षिणकाली इन्भेष्टमेन्ट एण्ड सेक्युुरिटीजका कर्मचारीहरुले आफूहरुले कोरोनाबाट जोगिन मास्क लगाइरहेको बताए । उनीहरुले भने “कोरोनाबाट बच्न हामीले आफ्नो तर्फबाट गर्न सकिने गरिरहेका छौ । तर अफिले सेनिटाइजर राख्ने, मास्क दिने जस्ता कुुनै पनि काम गरेको छैन । 

क्रिष्टल कञ्चनजंघाका अध्यक्ष प्रियराज रेग्मीले आफूहरु कोरोेनाप्रति गम्भीर रहेको र कार्यालयमा यसको रोकथामका लागि चाँडै नै प्रबन्ध गर्ने बताए ।

“कर्मचारीका लागि त सेनिटाइजर दिएका छौ । अब छिट्टै लगानीकर्ता र अन्य आगन्तुुकका लागि पनि सेनिटाइजर राख्छौ ।” उनले सुुनाए । 

त्यस्तै प्रिमियम सेक्युुरिटिजका म्यानेजर दलबहादुर थापाले अहिलेसम्म कोरोनाकै लागि भनेर आफूहरुले केही नगरेको तर हात धुँदा डिटोल पानी प्रयोग गरिरहेका बताए । कर्मचारी र लगानीकर्ता पनि आफ्नो स्वास्थ्य प्रति सचेत रहेका र उनीहरु मास्क लगाएर आउने गरेको उनले उल्लेख गरे । 

अनलाइन कारोबार गर्न सुझाव
कोरोना भाइरसको जोखिम बढेसँगै धेरै मानिसको भीडभाड हुने क्षेत्रमा नजान सरकारले सचेत गराइसकेको छ । यस्तो अवस्थामा लगानीकर्ताहरुले अनलाइन कारोबार प्रणालीको सुविधा लिनुपर्नेमा ब्रोकर एशोसिएसनका अध्यक्ष भरत रानाभाटले जोड दिए । 'आजै मात्र पनि हाम्रो नेप्सेसँग कुराकानी भएको छ । नेपालमा सेयर कारोबार नै बन्द गरिहाल्ने अवस्था आएको छैन । तर संक्रमणको उच्च जोखिम हुने हुँदा लगानीकर्ताहरुले हामीसँग भएको राम्रो विकल्प, अनलाइनबाट घरमै बसेर कारोबार गर्न अभ्यस्त बन्न सक्नुपर्छ ।' उनले भने-'यो विषयमा चाहि लगानीकर्तालाई सचेत गराउने कुरामा नेप्से र हामी सहमत भएका छौ ।' 

उनले अनलाइनबाट कारोबारमा सबै लगानीकर्तालाई अभ्यस्त बनाउन समय लाग्ने भएकोले त्यसअघि ब्रोकर हाउसमै आएर डिस्प्ले अगाडि बस्ने लगानीकर्ताको सरसफाई र उनीहरुलाई सचेत गराउने कुरामा सदस्य ब्रोकरहरुलाई पूर्ण सजग गराइसकिएको समेत जानकारी दिए।