काठमाण्डौ । नेपालको सेयर बजारमा चलखेल हुनु सामान्यजस्तै बनेको छ। बजारमा खुलमखुला चेलखेल हुँदा पनि नियामक निकाय नेपाल धितोपत्र बोर्ड (सेबोन) र नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से)बाट खासै कारबाही भएका घटना बाहिर आएका छैनन्। 

उता भारतको पुँजीबजार नियामक सेक्युरिटी एक्सचेन्ज बोर्ड अफ इन्डिया (सेबी)ले भने बजारको नियम उल्लंघन गरेको आरोपमा ८ वटा कम्पनीलाई ५१ लाख रुपैयाँ जरिवाना गरेको छ। 

सेबीका अनुसार इजेक्टा मार्केटिङ लिमिटेडको मामलामा गलत र जालसाजीपूर्ण ट्रेडिङ अभ्यासका लागि ती कम्पनीलाई कुल भारु ५१ लाख जरिवाना गरिएको छ। सेबीले ती कम्पनीलाई भारु २ लाखदेखि १० लाखसम्म जरिवाना लगाएको छ। 

आईसीआईसीआई सेक्युरिटीजबाट आएको गुनासोपछि सेबीले ती ८ कम्पनीलाई ५१ लाख रुपैयाँ जरिवाना लगाएको हो। जरिवाना तिर्ने कम्पनीमा मयुर महेश्वरी पञ्चाल, जय कमलेशभाई भावसार, हितेशभाइ मिस्त्री, भन्साली मूल्य निर्माण, फास्टनर मेसिनरी डिलर्स प्रालि, भविष्य ई–कमर्स प्रालि, प्रार्थना इन्फ्रास्ट्रक्चर लिमिटेड र पटेल मलय शैलेशभाइ छन्।  

सेबीलाई यस विषयमा आईसीआईसीआई सेक्युरिटीजबाट गुनासो आएको थियो। आईसीआईसीआई सेक्युरिटीजले इजेक्टा मार्केटिङ लिमिटेडको सेयर किन्न सल्लाह दिने गरी केही एसएमएस पठाइएको आरोप लगाएको थियो।

पछि सेबीले डिसेम्बर २०१७ र फेब्रअुरी २०१८ बीच इजेक्टा मार्केटिङको सेयरमा भएको कारोबारको अनुसन्धान गर्यो। पञ्चाल, भावसार र मिस्त्रीले फास्टनर मेसिनरी, भविष्य ई–कमर्स, प्रवेश इन्फ्रास्ट्रक्चर र शैलेशभाइसँग मिलेर एउटा ठोस रणनीति अपनाइरहेको अनुसन्धानले देखाएको छ।

सेबीले छानबिनमा पञ्चाल, भावसार र मिस्त्रीले लगातार ठूलो संख्यामा खरिद आदेश दिँदै आएको बलियो ट्रेडिङको ईशारा दिने र यसले गर्दा लगानीकर्तालाई त्यस कम्पनीको सेयरतर्फ आकर्षित गरी खरिद गर्ने र यसबीचमा फास्टनर मेसिनरी, फ्युचर ई–कमर्स, अनुरोध इन्फ्रास्ट्रक्चर र शैलेशभाइलाई एग्जिट अप्सन प्राप्त गर्ने खुलेको छ। यो एक हिसाबले बजारको नियम उल्लंघन हो।

सेबीले भन्साली भ्यालु क्रिएसन सेबीमा दर्ता भएको र पञ्चाल, भावसार र मिस्त्रीको दलाल भएको पनि पत्ता लगाएको छ। तर, जब पञ्चाल, भावसार र मिस्त्रीले ठूलो संख्यामा अर्डर बुक गरे र केही अंश मेटाए तब यी तीन कम्पनीलाई यो ट्रेडिङ ढाँचा गलत छ र यसले स्टकको सही चित्र दिन्छ भनेर सूचित गर्ने जिम्मेवारी ब्रोकरको थियो। सेबीले ब्रोकरले यी तीन कम्पनीलाई त्यसो गर्नबाट रोक्नुपर्ने धारणा पनि सार्वजनिक गरेको छ। 

यसरी छिमेकी मुलुक भारतमा बजारलाई निष्पक्ष ढंगले चल्न दिन सेबीले बेला–बेलामा कठोर कदम चाल्ने गरेको छ। नेपालमा भने विभिन्न पक्षबाट बजारमा चलखेल हुँदा पनि नियामक निकाय मौन बस्दै आएका छन्। यसले गर्दा चलखेल गर्नेलाई थप प्रोत्साहन हुँदै आएको छ। –एजेन्सीको सहयोगमा