न्यूयोर्क । अमेरिकामा कोरोना भाइरसको बन्दाबन्दी भएको दुुई महिना भन्दा बढी समय भइसक्यो । कोरोना भाइरसको महामारी अब पूरै अमेरिकामा फैलिसकेको छ । अमेरिकामा कोरोना भाइरसको संक्रमणको कुुल मामला २ लाखभन्दा बढी पुुगिसकेको छ । र, यसबाट ४ हजार मानिसको मृत्युु भइसकेको छ ।

कोरोना भाइरस संक्रमणको मामलामा अमेरिकाले चीन र इटलीलाई पनि पछाडि पारिसकेको छ । अहिलेसम्म स्वास्थ्य अधिकारीहरु भन्छन्–‘अहिले पनि अमेरिकामा कोरोना भाइरसको भयंकर रुप देखिन बाँकी नै छ ।’ 

अमेरिकी राष्ट्रपतिले पनि आगामी दुुई हप्ता मुुश्किल रहेको बताएका छन् । व्हाइट हाउसका अधिकारीहरुले पनि शंका जनाउँदै कोरोना भाइरसले अमेरिकामा १ देखि २ लाख मानिसको ज्यान जान सक्ने बताएका छन् । यही परिप्रेक्ष्यमा सवाल उठ्छ कि आखिरीमा अमेरिका कहाँ चूूक्यो त ?

मेडिकल आपूूर्तिको संकट अमेरिकामा मास्क, ग्लोब्स, गाउन र भेन्टिलेटरको पनि भयंकर कमी भइरहेको छ । 

अस्पताल र डाक्टरसँग संक्रमणबाट सुुरक्षा दिने पर्याप्त उपकरण समेत छैन । कतिपय स्वास्थ्यकर्मी सेनिटरीका सामान दोहोर्याएर प्रयोग गर्ने बाध्यतामा छन् भने कोही मास्क बनाउन व्यस्त छन् । 

सबैभन्दा ठूूलो चिन्ता भेन्टिलेटरको कमीले हो । मंगलबार न्यूूयोर्कका गभर्नर एण्ड्री कूूमोले यही विषयमा सिकायत समेत गरे । उनले भने–‘मेडिकल उपकरणलाई सबैभन्दा पहिले पाउनका लागि केन्द्रीय सरकार र तमाम राज्यका बीच होडबाजी सुुरु भयो, जसका कारण यसको मूूूल्य बढ्यो । यो यस्तै नै हो । इबेमा एक भेन्टिलेटरको खरिद गर्न ५० राज्य कतारमा छन् ।’

जर्ज वासिगंटन युुनिभर्सिटीमा हेल्थ पोलिसी र व्यवस्थापनका प्रोफेसर जेफरी लेवीले बीबीसीसँगको कुुराकानीका क्रममा भने–‘यस्तो अवस्था हुुुनुु हुुुँदैन थियो । अमेरिकी सरकार समयमै जरुरी मेडिकल उपकरण पर्याप्त आपूूर्ति गर्न सकेनन् ।’ 

जब कोरोनाको संकट बढ्यो तब सरकारले सुुस्त गतिले काम गर्यो र मेडिकल उपकरणका उत्पादन बढाउन हप्तौं बिताइदिए । सरकारले उत्पादन बढाउनमा आफ्नो क्षमताको प्रयोग पनि गरेन ।

परीक्षणमा ढिलाइ भएको उल्लेख गर्दै प्रोफेसर लेवीकाका अनुुसार दक्षिण कोरिया र सिंगापुुर जस्ता देशमा कोरोनाको सुुरुवाती चरणमा नै धेरै परीक्षण गर्ने यसको रोकथाम सबैभन्दा उत्तम उपाय हो । 

यस्तो उपाय अवलम्बन नगरेर अमेरिकी सरकारको सबैभन्दा ठूूलो गल्ती थियो र अमेरिकामा कोरोना महामारीको भयावह रुप लियो । उनी भन्छन्–‘कुुनै पनि महामारीसँग जुुध्न तपाईँलाई यो थाहा हुुनुुपर्छ कि के भइरहेको छ, यो जानकारी छैन भने सम्झनुुस् तपाईँ अँध्यारोमा तीर चलाइरहनु भएको छ । तपाईँलाई थाहा नै नहोला कि भाइरसका अलग हटस्पट कुुन चाहिँ ठाउँ बन्नेवाला छ । तपाईँले धेरै भन्दा धेरै परीक्षण गर्नुुपर्छ, किनकि संक्रमित बिरामीको पहिचान हुुन सकोस् र बाँकी मानिसहरुलाई अलग गर्न सकियोस् । संक्रमण कम फैलन्छ र तपाईँ पुुरै देशको लकडाउन गर्न बाटसमेत बच्न सक्नुहुन्छ ।’

मार्च महिनाको दोस्रो हप्तामा ट्रम्प प्रशासनले वाचा गरेको थियो, जसमा महिनाको अन्तसम्म ५० लाख परीक्षण गराइनेछ । यद्यपि एक विश्लेषणका अनुुसार,३० मार्चसम्म केबल १० लाख हाराहारी परीक्षण भएको थियो । यो संख्या दोस्रो देशको तुुलनामा धेरै हो, तर अमेरिकाको आवादी ३३ करोड छ । 

दोस्रो कुुरा ल्याबमा रिजल्टको विश्लेषणमा एक वा सोभन्दा बढी हप्ता ढिलाइ भइरहेको छ, जसमा मानिसलाई थाहा नै हुुँदैन । कोरोना भाइरसको संक्रमण भयो वा भएन ।

एक पत्रकार सम्मेलनमा बताएअनुसार अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले देशमा कोरोना भाइरस महामारीले पैदा भएको खतरनाक स्थिति तत्काल नियन्त्रण हुन नसक्ने र  उनी चाहन्छन् कि अमेरिका आउने व्यक्ति अधिक चोटका दिनहरुका लागि तयार रहून् । 

उनका स्वास्थ्य सल्लाहकारहरुलाई भने एक चार्ट देखाए, जसमा धेरै उपायहरुका बाबजूूद कोरोनाले एक लाख अमेरिकीहरुको मृत्युुु अनुुमान लगाइएको थियो । 

केही हप्ता पहिले नै ट्रम्पले भनेका थिए–‘अप्रिल महिनादेखि कारोबार पुुनः सुुरु हुुुनेछ ।’ जनवरी र फेब्रुुअरी महिनामा जब चीनको अर्थव्यवस्था कोरोनाका कारण बर्बाद भइसकेको थियो र इटलीमा मृत्युुको तथ्यांक लगातार बढिरहेको बेला तब ट्रम्पले यो खतरालाई लिएर हल्का रुपमा लिए । ट्रम्प र उनका अधिकारीहरुले स्थिति पूूर्ण तवरले नियन्त्रणमा रहेको दाबी गरे र गर्मीसम्म कुुनै जादूूझैं गायब हुुने दाबी गरे ।

‘ट्रम्प र शीर्ष नेतृत्वले लगातार बदलिएको बयान गम्भीर समस्या हो ।’ प्रोफेसर लेवी भन्छन्–‘कोरोना भाइरस महामारीको दौरान लगातार चीजहरु बदलिरहन्छन् र तपाईँको सन्देश पनि बदलिन्छ । तर यो मामलामा कुुनै वैज्ञानिक संकेत वा ग्राउण्ड रियालिटीको आधार उपर हुुँदैन बरु राजनीतिक चिन्ताको कारण बयान बदलियो ।’ 

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प यो कठिन समयमा पनि डेमोक्रेटिक राज्य गभर्नरसँग भिडिरहे । ट्रम्पले ट्वीटरमा न्यूूयोर्कका गभर्नर र मिशिगनका ग्रेचेन व्हिटमरको ट्वीटरमा निशानामा पर्यो र राज्यका नेताहरुले संघीय सरकारको सराहना गर्नुपर्छ ।

सामाजिक दूरी कायम ठीक ढंगले नभइदिँदा कोरोना भाइरसको रोकथाम प्रभावित भयो । तर, सबै चेतावनीका बाबजूूद अमेरिकाका फ्लोरिडाको सामुुद्रिक किनारामा विद्यार्थीहरुको बाक्लो भीड थामिएन । लुुइसियानाको एक चर्चमा पनि हजारौं संख्यामा मानिसहरु प्रार्थना गर्न पुुगे । चर्चका पादरी टोनी स्पेलले जब प्रश्न उठाए तब उनीहरुले भने–‘भाइरस राजनीतिक रुपले प्रेरित भएको हाम्रो ठम्याइ छ । हाम्रो सबै धार्मिक अधिकार सुुरक्षित छ र केही भए हामी प्रार्थना गर्न एकत्रित हुुन छाड्दैनौं ।’

देशभरमा धेरै उदाहरण छन् जुुन स्पष्ट रुपमा छ सामाजिक दूूरी उपेक्षित भएकै हो । धेरै स्थानीय सरकार र राज्य सरकार पनि कारोबार बन्द गर्ने र मानिसलाई घरमै बन्द राख्न इच्छुक छैनन् किनकि धेरै कठोरता देखिएको छैन । फ्लोरिडाको सामुुद्रिक किनारामा उपस्थित एक युुवतीले सिएनबिसी न्यूूजसँग भनिन्–‘यदि मलाई कोरोना भए होओस्, यो भाइरसलाई मेरो पार्टी गर्न रोक्न दिँन्न ।’