काठमाण्डौ । तपाईले उनको नाम केही साताअघिसम्म नसुुनेको पनि हुुनसक्छ, या त अहिलेसम्म पनि नसुुनेको हुुन सक्छ । लकडाउनको बेला उनको माध्यमबाट तपाइले आफ्ना मित्रजनहरुसँग पनि कुुराकानी गरेको हुुनसक्छ । 

भिडियो कन्फरेन्सिङ एप जुुमका फाउन्डर एरिक युुआन आफ्नो जिन्दगीमा पहिलोपटक फोब्र्स म्यागेजिनको अरबपतिको सूचिमा समावेश भएका छन् । फोब्स म्यागेजिनले उनको सम्पति ७.८ अर्ब डलर भएको जनाएको छ । 

माइनिङ इञ्जिनियरिङका छोरा एरिक युुआनको जन्म चीनको शानडोङ प्रान्तमा भएको थियो । उनको यो सफलताको यात्रा भने त्यति सजिलो रहेको छैन । एरिक पहिल्यैदेखि बिल गेट्सबाट प्रभावित भएका थिए । उनी विश्वको सबैभन्दा धनी देशमा पुुग्न चाहन्थे । नब्बेको दशकमा उनी क्यालिफोर्नियामा फस्टाइरहेको टेक्नोलोजी कम्पनीहरुको लहरमा समावेश हुुन चाहन्थे । अमेरिकामा बस्ने र काम गर्ने अनुुमति प्राप्त गर्नुु भन्दा पहिले उनको भिसा आठपटक रद्ध भएको थियो । तर तमाम चुुनौतिका बाबजुुद पनि उनी सन् १९९७ मा २७ वर्षको उमेरमा नयाँ जिन्दगी सुुरु गर्न सिलीकन भ्याली पुुगेका थिए । उनको अंग्रेजी अवश्य पनि कमजोर थियो, तर आफ्नो प्रतिभालाई उजागर गर्नका लागि उपयुुक्त ठाउँको खोजीका लागि उनलाई धेरै समय पर्खनुु परेन । 

टेक्नोलोजी कम्पनी वेकएक्समा एक प्रोग्रामरको रुपमा उनको यात्रा सुुरु भएको थियो । एक दशकपछि वेकएक्सलाई अर्काे ठूलो कम्पनी सिस्को सिस्टमले किनेको थियो । यो नयाँ कम्पनीमा एरिक इञ्जिनियरिङ विभागको प्रमुुख भएका थिए । सन् पनि २०११ मा उनले सिस्को सिस्टमका अधिकारीहरुलाई एउटा यस्तो भिडियो कन्फेरेन्सीङ एप विकास गर्ने आइडिया दिए जसलाई डेक्सटप र ट्याब्लेटमा मात्रै होइन कि मोबाइल फोनमा पनिमा एक्सेस गर्न सकिन्थ्यो । सिस्कोमा यो आइडियालाई खारेज गरिएको थियो । तर, एरिक रोकिएनन् । 

उनले आफ्नो व्यापार “जुुम” सुुरु गर्नका लागि कम्पनीबाट राजीनामा दिएका थिए । अनलाइन पब्लिसिङ प्लेटफर्म “मिडियम”लाई अन्तर्वार्ता दिंदै एरिकले भने, “जब मैलै पहिलोपटक जुुम एपको बारेमा सोचेको थिएँ, म त्यतिबेला चीनको युुनिर्भसिटीमा विद्यार्थी थिएँ । मलाई आफ्नी गर्लफ्रेन्डसँग भेट्न अक्सर दश घण्टाको ट्रेनको यात्रा गर्नुुपथ्र्यो । अहिले उनी जीवनसंगिनी छिन् । मलाई त्यसरी यात्रा गर्न विल्कुुलै मन पर्दैनथ्यो । म कुुनै यात्राबिना नै गर्लफ्रेन्डलाई कसरी भेट्न सकिन्छ भनेर सोचिरहने गर्दथे । यी तिनै सपनाहरु थिए जसमा जुुमको जग गाडिएको छ ।” 

तर उनलाई आफ्नो प्रोजेक्टका लागि रकम जुुटाउने काम त्यति सजिलो भने थिएन । सिस्को परित्याग गरेपछि उनी त्यस्तो लगानीकर्ता खोज्न थाले, जसलाई उनको प्रोजेक्टप्रति विश्वास होस्, जुुन एकदमै चुुनौतिले भरिएको थियो । उनलाई लगानीकर्ताहरुले यस्तो कन्सेप्ट पुुरानो भइसकेको र यो क्षेत्रमा नयाँ खेलाडीको आवश्यकता नरहेको भन्दै नकारेका थिए । 

फाइनान्सियल टाइम्सका अनुुसार उनले आफ्नो प्रोजेक्टका लागि आफ्ना साथीसंगी र परिवारका सदस्यहरुबाट ऋण लिएका थिए । एरिकले फाइनान्सिङ टाइम्सलाइ भने, “यदि तपाई कुुनै व्यापार गर्दै हुुन्छ भने टाइमिङ एकदमै महत्वपूर्ण हुुने गर्दछ । स्मार्टफोन र क्लाउड स्टोरेज कम्पनीहरुको विस्तारले जुुम जस्ता प्रोडक्टहरुलाई अनुुकुुल परिस्थितिहरुको सिर्जना गरिदिएका थिए । फोब्स म्यागेजिन संगको अन्तवार्तामा एरिकले भने,“मेरो प्रोजेक्टलाई लिएर मेरी पत्नी पनि सिवश्वस्त थिइनन मेलै उनलाई उनमा आत्मविश्वास बढाउन यो लामो र कठिनाइले भरिएको क्षण हुुन सक्ने बताएको थिए । मलाई यसको अन्दाजा छ । तर यदि मैले प्रयास गरेन भने मलाई यसको पछुुतो रहनेछ ।” 

यसरी आफ्नी प्रेमिकालाई भेट्न गरिएको लामो यात्राले यस्तो प्लेटफर्म तयार गर्ने बाटो बनाइदियो, जहाँ अहिले लामो दुुरीको बिजनेस मिटीङलाई मोबाइल र कम्प्युुटरको स्क्रिनबाट सञ्चालन गरिदैछ । 

गत वर्ष नास्डेकमा सूचिबद्ध हुुनुभन्दा पहिलेसम्म जुुमको कारोबार बढिरहेको थियो । नास्डेकमा जुुमको लिस्टिङ सफल भइरहेको थियो । क्लाउड सफ्टवेयर श्रेणीमा जुुम सबैभन्दा राम्रो प्रदर्शन गर्ने कम्पनीमध्ये एक भएको थियो । सेप्टेम्बर महिनामा जब यो क्षेत्र संर्घष गरिरहेको थियो त्यति बेला पनि जुुमको अवस्था राम्रै  थियो । डिसेम्बर महिनासम्म सबै कुुरा राम्रै चलिरहेको थियो । त्सपछि सबै कुुरा अप्रत्यासित रुपमा बदलिन थाल्यो । विश्वमा कोरोनाभाइरसको महामारीले उग्र रुप लिन थाल्यो । जब विश्वभरका वित्तिय बजार ओरालो यात्रा गरिरहेका थिए त्यतिबेला जुुमको सेयरमूल्य उकालो लागिरहेको थियो । डिसेम्बरसम्म जुुममा दैनिक रुपमा एककरोड प्रयोगकर्ता आउने गर्दथे । मार्च महिनामा यो संख्या बढेर २० करोड पुुगेको थियो । कम्पनीको आँकडा अनुुसार अप्रिल महिनासम्म आइपुुग्दा यो संख्या बढेर ३० करोड पुुगेको छ । 

पछिल्लो तीन महिनाको अवधिमा एरिक युुआनको सम्पत्ति चार अर्ब डलर बढेको अनुुमान लगाइएको छ । विश्वभर लकडाउन जारी रहेकाले मानिसहरु एक अर्कासँग कुुराकानी गर्न यो प्लेटफर्मको प्रयोग गरिरहेका छन् । 

लकडाउनको बेला विजनेस मिटिङ र अन्य उद्देश्यका लागि एक अर्कासंग कुराकानी गर्न माइक्रोसफ्ट स्काइप र अन्य गुुगल ह्यांग अकाउन्ट जस्ता दिग्गज खेलाडीहरु पहिलेदेखि नै बजारमा उपस्थित थिए । तर यि सबै हुँुदा पनि जुुमले एकदमै राम्रो प्रदर्शन गरेको छ । टेक्नोलोजी क्षेत्रका जानकारका अनुुसार जुुमले यो सफलता हासिल गर्नुुको पछाडि यो एप प्रयोग गर्न हुुने सहजता नै हो । यसमा प्रयोगकर्तालाई रजिस्टर गर्न आवश्यक पर्दैन । एउटा कल कन्फ्रेन्समा ४० मिनेटसम्म १०० जना मानिसहरु एकसाथ जोडिन सक्छन् , यो सबै निशुुल्क हुुने गर्दछ । तर यसको प्रयोग गर्ने सहजताले डेटाको सुुरक्षा र गोपनीयतामाथि संकट पैदा गरेको छ ।   
(बीबीसीबाट भावनुवाद)