-मनिष सोती
काठमाण्डौ । प्रिमियम मूल्यमा आइपीओ जारी गरेका चार जीवन बीमा कम्पनीको सेयर खरीद गरेका वैदेशिक रोजगारमा गएका नेपालीले छोटो अवधिमै आफ्नो लगानीलाई दुईभन्दा बढी गुणाले बढाएका(बढाउने भएका) छन् । 

धितोपत्र बोर्डले विभिन्न कम्पनीका सार्वजनिक निश्कासनहरुमा रोजगारीमा विदेश गएका नेपालीलाई आरक्षणको व्यवस्था गरेदेखि लगभग तीनदर्जन कम्पनीले फरेन इम्प्लोइमेन्ट कोटा छुट्याई आईपीओ बिक्री खुलाइसकेका छन् । त्यसमध्ये चार जीवन बीमा कम्पनीहरु आईएमई लाइफ, रिलायबल नेपाल लाइफ, सिटिजन लाइफ र सन नेपाल लाइफले समेत वैदेशिक रोजगारमा गएका नेपालीका लागि १० प्रतिशत आरक्षण छुट्याई आईपीओ बिक्री खुला गरिसकेका छन् । 

यी चार कम्पनीको आइपीओ खरीद गर्ने लगानीकर्ताले गज्जबको रिटर्न पाउन थालेका देखिएको छ । आइपीओ खुल्ला गरेर दोश्रो बजारमा लिस्टिङ नभएका कम्पनीहरुको पनि दमदार ओपनङि हुने निश्चितप्राय छ । 

आईएमई लाइफले १०० रुपैयाँ अंकित मूल्यमा १३६ रुपैयाँ ९१ पैसा प्रिमियम थप गरी प्रतिकित्ता २३६ रुपैयाँ ९१ पैसामा आईपीओ बिक्री खुला गरेको थियो । कम्पनीले आवेदन दिएकाहरुलाई मागबमोजिम न्यूनतम १० कित्ता र अधिकतम ९० कित्तासम्म सेयर बाँडफाँड गरेको थियो । 

यसआधारमा आईएमई लाइफको ९० कित्ता आईपीओ पाउने सेयरधनीको लगानी २१ हजार ३२१ हुन जान्छ, भने १० कित्ता आइपीओ पाउने सेयरधनीको लगानी २३६९ रुपैयाँ हुन जान्छ । दोश्रो बजारको अन्तिम कारोबार मूल्य(एलटिपी)अनुसार आइएमई लाइफको सेयरभाउ ५४१.३० रुपैयाँ रहेको छ । 

यसआधारमा ९० कित्ता सेयर पाउने सेयरधनीको पोर्टफोलियो ४८ हजार ७१७ रुपैयाँ रहेको छ । जसमा २१ हजार ३२१ रुपैयाँ आफ्नै लगानी रहेको छ । यसर्थ उक्त लगानीकर्ताले २७ हजार ३६९ रुपैयाँ दुई महिनाकै दौरानमा प्रफिट बुक गरेको छ । 

त्यस्तै न्युनतम १० किता आईपीओ पाएका लगानीकर्ताले पनि एलटीपीअनुसार ५ हजार ४१० रुपैयाँ पोर्टफोलियो बनाएका छन् । 

यता, रिलायबल नेपाल लाइफ र सन–नेपाल लाइफको सेयर भने नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा सूचीकृत हुनै बाँकी रहेको छ भने सिजिटन लाइफ इन्स्योरेन्स हाल दोस्रो चरण अर्थात् सर्वसाधारणका लागि आइपीओ निश्कासनमा छ । 

यी कम्पनीहरुले पनि वैदेशिक रोजगारमा गएका नेपालीहरुका लागि भने आइपीओ जारी गरी बाँडफाँड समेत सकिसकेका छन् । 

यी कम्पनीको लगानीबाट पनि वैदेशिक रोजगारमा गएका नेपालीले राम्रै रिटर्न बुक गरी बलियो पोर्टफोलियो बनाउने देखिन्छ । 

रिलायबल नेपाल लाइफले प्रिमियमसहित प्रतिकित्ता २५७ रुपैयाँमा आईपीओ बिक्री खुला गरेको थियो । वैदेशिक रोजगारमा गएका नेपालीले न्यूनतम १० कित्ता र अधिकतम ६० कित्तासम्म सेयर पाएका थिए । 

यसर्थ ६० कित्ता आइपीओ पाउने सेयरधनीको लगानी १५ हजार ४२० हुन जान्छ, भने १० कित्ता पाउने सेयरधनीको लगानी २५१० रुपैयाँ हुन जान्छ । कम्पनीको सेयर सूचीकृत हुन बाँकी छ । 

तर कम्पनीले पहिलो कारोबारको लागि वास्तविक नेटवर्थको आधारमा ४ सय रुपैयाँभन्दा बढी नै ओपनिङ रेञ्ज पाउने देखिन्छ ।

सोहीओपनिङ रेञ्ज पाएको खण्डमा ६० कित्ता सेयर पाएका सेयरधनीको पोर्टफोलियो पहिलो दिनमै २४ हजार बढी हुन जान्छ । जसमा १५ हजार ४२० रुपैयाँ सेयरधनीको खुद लगानी रहेको छ । 

त्यस्तै, सन–नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सको सेयर पनि बाँडफाँड भइसकेको छ । तर नेप्सेमा सूचीकृत भने हुन बाँकी छ । कम्पनीले प्रिमियमसहित प्रतिकित्ता २३९ रुपैयाँमा आईपीओ बिक्री खुला गरेको थियो । आइपीओ भरेकामध्ये अधिकांशले न्यूनतम १० कित्ता र अधिकतम ५० कित्ताका दरले सेयर प्राप्त गरेका छन् । जसमा १० कित्ता आइपीओ भर्नेको लगानी २३९० रुपैयाँ र ५० कित्ता पाएका सेयरधनीको लगानी ११ हजार ९५० रुपैयाँ हुन जान्छ । 

कम्पनीको सेयर नेप्सेमा सूचीकृत नभए पनि पहिलो कारोबारका लागि कम्पनीले वास्तविक प्रतिसेयर नेटवर्थ (बुकभ्यालु)को आधारमा ४ सय रुपैयाँभन्दा बढी ओपनिङ रेञ्ज पाउने देखिन्छ । यसर्थ ५० कित्ता सेयर पाएका सेयरधनीको पोर्टफोलियो पहिलो दिनमै २० हजार रुपैयाँभन्दा बढी हुने देखिन्छ, भने १० कित्तापाउने सेयरधनीको पोर्टफोलियो ४ हजार रुपैयाँभन्दा बढी हुन जान्छ । तर वास्तविक पोर्टफोलियो कति हुन्छ, त्यो भने कम्पनीको सेयरभाउकै आधारमा गणना हुनेछ । 

यसका साथै सिटिजन लाइफले भने पहिलो चरणमा वैदेशिक रोजगारमा गएकाहरुका लागि आइपीओ बिक्री खुला गरी दोस्रो चरणमा सर्वसाधारणका खुल्ला गरेको छ । कम्पनीले प्रिमियमसहित प्रतिकित्ता २४४ रुपैयाँमा आइपीओ बिक्री खुला गरेको हो । वैदेशिक रोजगार कोटाअनुसार कम्पनीको आईपीओ न्यूनतम १० कित्ता र अधिकतम ५० कित्ताका दरले बाँडफाँड गरिएको छ ।

कम्पनीको आईपीओले पनि वास्तविक बुकभ्यालुको आाधारमा ४ सयदेखि ५ सयको हाराहारीमा ओपनिङ रेञ्ज पाउने देखिन्छ । यस आधारमा पनि ५० कित्ता सेयर पाउने सेयरधनीहरुको पहिलो दिनमै २० हजार देखि २५ हजार रुपैयाँसम्मको पोर्टफोलियो बन्ने देखिन्छ ।