काठमाण्डौ। विश्वमा फेरि मन्दी आउने सक्ने त्रास बढ्दै गएको छ। 

युरोपको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र जर्मनीमा औद्योगिक उत्पादनमा गिरावट आएको छ। योसँगै विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्र चीनको निर्यात पनि फेरि घटेको छ। जुनपछि जुलाईमा पनि चीनको निर्यातमा ठूलो गिरावट आएको छ। यो ३ वर्षयता जुलाईमा चीनमा भएको सबैभन्दा ठूलो गिरावट हो। 

सुस्त विश्वव्यापी मागका कारण चीनको निर्यात घटेको छ। यसले चीनलाई आफ्नो अर्थतन्त्र पुनरुत्थान गर्न दबाब बढाएको छ। 

जुनमा चीनको निर्यात अघिल्लो वर्षको तुलनामा १४.५ प्रतिशतले घट्यो। जुन फेब्रुअरी २०२० पछि चीनको निर्यातमा सबैभन्दा ठूलो गिरावट हो। 

चीनको कस्टम विभागले मंगलबार निर्यातको तथ्यांक सार्वजनिक गरेको छ। चीनतर्फको निर्यात लगातार तेस्रो महिनामा घटेको छ। जुनको तुलनामा जुलाईमा मुलुकको निर्यात ०.९ प्रतिशतले घटेको छ।

चीनको निर्यात आगामी महिनामा अझै घट्ने अनुमान गरिएको छ। यसको कारण विश्वव्यापी मागमा मन्दी आउने संकेत देखिएको छ। 

विशेषगरी विकसित देशहरुमा मानिसहरुले धेरै खर्च गर्दैनन्। जसका कारण यो वर्षको अन्त्यमा मन्दी आउने डर पनि बढेको छ। यद्यपि विज्ञहरु यो मन्दी धेरै सानो हुन बताउँछन्। 

यो वर्षको पहिलो ७ महिनामा चीनको निर्यात गत वर्षको तुलनामा ५ प्रतिशतले घटेको छ। विशेषगरी चीनको अमेरिकातर्फको निर्यात १३ प्रतिशतले घटेको हो। अमेरिका चीनको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक साझेदार हो। 

चीनले कोरोनाको अवधिमा कडा लकडाउन गरेको थियो। तर, त्यसको बाबजुद पनि चीनको निर्यातमा खासै असर परेको थिएन। गत वर्ष चीनको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा निर्यातले १७ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको थियो।

गत वर्ष अक्टोबरदेखि भने चीनको निर्यात निरन्तर घट्दै गएको देखिन्छ। मुद्रास्फीति र बढ्दो ब्याजदरले विश्वव्यापी मागमा ठूलो प्रभाव पारेको छ। निर्यातमा आएको कमीका कारण चीनको अर्थतन्त्रलाई ठूलो धक्का लागेको छ। 

चीनमा महँगी बढ्ने संकेत देखिएको छ। जसले गर्दा चीन पनि जापानजस्तै लामो समयको स्थिरतामा फस्ने सम्भावना बढेको छ। 

आज सार्वजनिक तथ्यांकअनुसार जुलाईमा चीनको आयात पनि अघिल्लो वर्षको तुलनामा १२.४ प्रतिशतले घटेको छ। यसबाट चीनको आन्तरिक माग पनि सुस्त भएको प्रस्ट हुन्छ। चीनको आयात यस वर्षकै न्यून विन्दुमा पुगेको छ।

चीनले अर्थतन्त्रलाई पुनरुत्थान गर्न ठोस कदम चाल्नुपर्ने विश्लेषकहरु बताउँछन्। उनीहरुले माग बढाउने उपायहरु निकाल्न चीनलाई सुझाव दिएका छन्। 

मुद्राको अवमूल्यनले चीनमा निर्यातलाई मद्दत गर्न सक्छ। हालसम्म चीनले अर्थतन्त्रलाई बढावा दिन चालेका उपायहरु लगानीकर्तालाई आकर्षित गर्न असफल भएका छन्। यस्तो अवस्थामा युआनको अवमूल्यनले चीनको निर्यात बढाउन र चीनको अर्थतन्त्रलाई ट्रयाकमा ल्याउन सक्छ।

यसैबीच युरोपको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र जर्मनीको औद्योगिक उत्पादन जुनमा १.५ प्रतिशतले घटेको छ। यो अपेक्षाभन्दा बढी हो। सबैभन्दा बढी ३.५ प्रतिशतले अटोमोटिभ क्षेत्रमा गिरावट आएको छ। जसका कारण जर्मनी फेरि मन्दीमा फस्ने डर बढेको छ। 

जर्मनी हालै मन्दीबाट बाहिर आएको थियो। अप्रिल र जुनबीचमा जर्मनीको जीडीपी गत वर्षको तुलनामा समान रह्यो। तर, पछिल्लो तथ्यांकबाट जर्मनीको अर्थतन्त्रमा भएको अलिकति सुधार धेरै दिन टिक्न नसक्ने देखिन्छ। 

अटो क्षेत्र सबैभन्दा बढी मारमा परेको छ। युरोपको सबैभन्दा ठूलो कार निर्माता कम्पनी फक्सवागनले चीनमा कठिनाइको सामना गर्नुपरिरहेको छ। यो कम्पनीको सबैभन्दा ठूलो बजार चीन हो। तर, चीनमा यसको डेलिभरी पहिलो त्रैमासिकमा १४.५ प्रतिशतले घटेको छ। –एजेन्सी