काठमाण्डौ। कोरोनाभाइरसका कारण चामल र गहुुँको मूूल्यमा उछाल आएको छ।

एसियामा चामलको मूूल्य ७ वर्षयताको उच्च भएको हो। राइस एक्सपोर्टर्स एसोसिएसनका अनुुसार टुुक्रा चामलको मूूूल्य २५ मार्चदेखि १ अप्रिलका बीच १२ प्रतिशतले बढेको छ।

न्यूूज एजेन्सी रोयटर्सका अनुुसार अप्रिल २०१३ पछि चामलको मूूल्य सबैभन्दा उच्च थियो। मूूल्य यस कारण बढिरहेको छ कि, पर्याप्त आपूूर्तिका बाबजुद चामल स्टोरेज गर्न थालिएको छ। भारत र भियतनाममा निर्यातमा अवरोध भएका कारण थाई चामलको माग बढ्ने आशा छ।

मौसममा रोप्ने कारण बढी समस्याहरु

इन्टरनेसनल पोटेटो सेन्टरका रिजनल डाइरेक्टर (एसिया) समरेंदुुु मोहन्तीका अनुुसार दोस्रो सेक्टरको जस्तै कृषि सेक्टर पनि नराम्रो ढंगले प्रभावित भएको छ। लकडाउनका अवधिका कारण यसको समय धेरै असर परिरहेको छ किनकि, यदि रोप्न मिस गरियो भने सिजनमा वर्षैभरि फसल पाइँने छैन।

निर्यातकर्ता नयाँ सम्झौता लिइरहेको छैन

विश्वभरि आपूूूर्ति भइरहेको चामल ९० प्रतिशत एसियामा नै उत्पादन हुुन्छ। रोयटर्सको रिपोर्ट अनुुसार भारतको चामल कारोबार निर्यात गर्न नयाँ सम्झौता लिइरहेको छैन, किनकि लकडाउनका कारण मजदूूर नहुुनुु र पहिलेको सम्झौतामुुताविक डेलिभरी पनि भइरहेको छैन। अर्कोतर्फ भियतनाम सरकारले निर्यात घटाइदिएको छ।

खेतीपाती गर्ने मजदुर अभाव

थाइल्याण्डमा सुुखा हुुने र एसिया अफ्रिकाको कारोबारीका तर्फबाट मागका कारण २०१९ कै सुुरुदेखि चामलको मूल्यमा उछाल सुुरु भएको थियो तर अब स्थिति झन् बिग्रदो छ। भारत र दक्षिण एसियाली देशहरुजस्तै विश्वका अन्य देशहरुमाप पनि गहुुँ, आलूू, कपास, फल र सब्जी रोप्ने सिजन हो। यसका लागि खेतीसँग जोडिएका मजदूूर जरुरत पर्छ तर कोरोना संक्रमण फैलने र लकडाउनका कारण श्रमिक पाइराखिएको छैन।

यो वर्ष महँगीदर धेरै हुुने

विश्वभरिमा चामलमात्र हैन बल्कि गहुुँको मूूल्यमा पनि उछाल आएको छ। उत्तर अमेरिका र यूूरोपसमेत कतिपय देशमा लकडाउनका कारण गहुुँको माग बढेको छ। यस्तो अवस्थामा मार्च दोस्रो पाक्षिकमा गहुुँको मूल्यमा १५ प्रतिशत वृद्धि भयो। विश्लेषका अनुुसार गहुुँ र चामल पनि आगामी दिनमा महंगो हुुने बताइन्छ। – एजेन्सी