काठमाण्डौ । धनी बन्न नचाहने सायदै कोही होलान् । लखपति, करोडपति, अर्बपति बन्ने रहर सबैलाई हुन्छ । तर धेरै मानिसहरू लगानी कसरी गर्दा करोडपति भइन्छ भन्ने कुरा सुन्न चाहदैनन् वा बुझ्दैनन् । धेरैलाई करोडपति बन्नका लागि एकैपटक ठूलो पैसा लगानी गर्नुपर्छ भन्ने पनि लाग्नसक्छ । तर यथार्थ त्यस्तो होइन । 

तपाईं पनि हरेक महिना आफ्नो तलब(आम्दानी)बाट केही पैसा बचत गरेर करोडपति बन्न सक्नुहुन्छ। यसका लागि म्युचुअल निश्चित ब्याज पाइने लगानीउपकरणहरुले तपाईलाई मद्दत गर्न सक्छन् । 

यस्ता लगानीका उपकरणहरुमा लगानी गर्न धेरै सजिलो छ। विभिन्न व्यक्तिको जोखिम क्षमता र कार्यकालका आधारमा म्युचुअल फण्ड, मुद्दति निक्षेप, ऋणपत्र, एसआइपी लगायतका धेरै विकल्पहरू छन्। यस्ता विकल्पहरुको सबैभन्दा आकर्षक पक्ष भनेकै, तपाईले एकैपटक ठूलो लगानी लगाउन नपर्ने हो । 

एसआइपीको पूरा रूप प्रणालीगत लगानी योजना हो। नेपालमा पनि कतिपय इन्भेष्टमेन्ट कम्पनी तथा मर्चेन्ट बैंकहरुले यस्तो सेवा दिन थालेका छन् । यसमार्फत लगानीकर्ताले अनुशासित भएर निश्चित अन्तरालमा निश्चित रकम लगानी गर्न सक्छन् । यसले लामो समयको अवधिमा ठूलो कोष सिर्जना गर्दछ। यसले लगानीकर्ताको गोजीमा अतिरिक्त भार थप्दैन र दीर्घकालीन रूपमा धेरै राम्रो प्रतिफल पनि दिन्छ।

१५*१५*१५ को नियम के हो?

15*15*15 लगानीको संसारमा एक गज्जब र सफल लगानी नियम हो। यसबाट दीर्घकालीन रुपमा एक करोडको कोष सजिलै बनाउन सकिन्छ । यसअनुसार प्रत्येक महिना १५ हजार रुपैयाँ १५ वर्षसम्म म्युचुअल फण्ड योजना वा १५ प्रतिशत प्रतिफल दिने सेयर वा अन्य उपकरणमा लगानी गरेमा १ करोड रुपैयाँको कोष सिर्जना हुन सक्छ। चक्रवृद्धि (कम्पाउण्ड ब्याज) को कारण यो कोष सजिलै तयार हुनेछ। धेरै स्टक, एसआइपी योजना, मुद्दति निक्षेपमा लामो अवधिका लागि १५ प्रतिशतसम्मको रिटर्न दिने गर्छन् । तरलता असहज भएको बेला त यस्तो अवसर झनै बढी आउने गर्छ । 

के हो कम्पाउन्डिङ ?
कम्पाउन्डिङ मूलतः कमाइको ब्याज र साथै सञ्चित ब्याजमा तपाईंको लगानीको वृद्धि गर्ने एक सरल उपाय हो। प्रत्येक पटक तपाईंले आफ्नो मूल रकममा ब्याज कमाउनुहुन्छ, यो तपाईंको मूल रकममा थपिन्छ। त्यसैले अर्को पटक तपाईले बढेको मूल रकममा ब्याज कमाउनुहुन्छ। समय बित्दै जाँदा यसले तपाईंको लगानी रकम र ब्याजलाई अझ बढाइदिन्छ । यदि तपाइँले १५ वर्षका लागि १५ प्रतिशत प्रति महिनाको दरमा प्रत्येक महिना १५,००० रुपैयाँ लगानी गर्नुहुन्छ भने, तपाइँले त्यो अवधिको अन्त्यमा १,००,२७,६०१ रुपैयाँ प्राप्त गर्नुहुनेछ। यसरी कुल २७ लाख रुपैयाँ लगानी गरी ७३ लाख रुपैयाँ ब्याज प्राप्त हुनेछ। त्यसैगरी, ३० वर्षका लागि १५ प्रतिशत वार्षिक ब्याजमा १५,००० रुपैयाँ लगानी गरेमा १०.३८ करोड रुपैयाँको कोष सिर्जना हुनेछ। यसमा तपाईको लगानी रकम ५४ लाख मात्र हुनेछ र तपाईले ९.८ करोडभन्दा बढी ब्याज कमाउनुहुनेछ।