नयाँदिल्ली । टाटा समूहले एयर इण्डियाको कमाण्ड सम्हालेदेखि दिन परिवर्तन भएको छ । टाटाको योजना एयर इन्डियालाई विश्वकै उत्कृष्ट एयरलाइन्स कम्पनी बनाउने हो । यस दिशामा ठूलो कदम चाल्दै, एयरलाइन्सले विश्वको सबैभन्दा ठूलो उड्डयन सम्झौता (एयर इन्डिया इतिहासको सबैभन्दा ठूलो सम्झौता) गरेको छ। 

यो सम्झौता अन्तर्गत महाराजले ४७० नयाँ विमान खरिद गर्नेछन् । यो खरिद बोइङ र एयरबससँग हुनेछ । २५० वटा विमान एयरबसबाट र २२० वटा बोइङबाट खरिद गरिने छ, जसको मूल्य करिब ७० अर्ब डलर भन्दा बढी छ । यसअघि सन् २०११ मा अमेरिकी एयरलाइन्सले उड्डयन क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी ४६० विमान बिक्री गरेको थियो ।

एयर इन्डियाले सन् २००५ पछि पहिलो पटक नयाँ विमान किनेको छ, अब प्रश्न उठ्छ कि एयर इन्डियाको यति ठूलो सम्झौताले एयरलाइनलाई कसरी फाइदा पुर्याउँछ, साथै देशको उड्डयन क्षेत्र कसरी परिवर्तन हुन्छ। यो थाहा पाउनु अघि, हामी तपाईलाई बताउन चाहन्छौं कि यो वर्ष २००५ पछि पहिलो पटक हो, जब एयर इन्डियाले नयाँ विमान अर्डर गरेको छ। 

सन् २०२३ को अन्त्यसम्ममा ३१ विमान एयर इन्डियाको फ्लीटमा सामेल हुने विश्वास गरिएको छ । एयर इन्डियासँग हाल २२० विमान छन्। यसमा १७२ न्यारो बडी विमान, ४८ वाइड बडी विमान छन् । इन्डिगो एयरलाइन्ससँग हाल देशमा सबैभन्दा धेरै विमानहरू छन्। यसको फ्लीट ३०० विमान छ।

एयर इन्डियाको बजार हिस्सा ५० प्रतिशतसम्म बढ्नसक्छ
आर्थिक वर्ष २०२३–२४ को अन्त्यसम्ममा एयर इन्डियाको फ्लीटमा ५० नयाँ विमान समावेश भएमा यसको क्षमता ५० प्रतिशतले बढ्ने रिपोर्टमा उल्लेख छ ।  हाल घरेलु हवाई सेवामा इन्डिगो एयरलाइन बजारमा अग्रणी छ। इन्डिगोका सबै उडानहरू घरेलु हुन्। यसको बजार हिस्सा ५४.९ प्रतिशत छ भने एयर इन्डिया समूहको बजार हिस्सा २६ प्रतिशतको नजिक छ ।

सन् २०१४ देखि भारतमा उड्डयन क्षेत्रको वृद्धि कसरी भयो ?
भारतमा उड्डयन क्षेत्रको विकास तीव्र गतिमा भइरहेको छ। सन् २०१४ मा मोदी सरकारमा आएपछि देशमा ७० वटा विमानस्थल सञ्चालनमा थिए । २०२२ मा यो संख्या बढेर १३७ पुगेको छ। यो २०३० मा ११० सम्म बढ्ने अनुमान छ। योभन्दा तीव्र गतिमा हवाई यात्रुको संख्या बढेको छ । सन् २०१४ मा देशमा कुल हवाई यात्रुको संख्या ६ करोड ७३ लाख थियो । २०२० मा वार्षिक यात्रुहरूको संख्या बढेर १२.१३ करोड पुगेको छ। सन् २०३० सम्ममा वार्षिक ८५ करोड हवाई यात्रुको संख्या पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

आन्तरिक हवाई सेवामा क्रान्ति आउनेछ
यदि हामीले एयर इन्डियाको ४७० विमान अर्डर विवरणहरू हेर्छौं भने, कुल ४०० न्यारो बडी विमानहरू खरिद गरिनेछ। ७० वाइड बडी विमान खरिद गरिने भएको छ । यसबाट स्वदेशी उड्डयन क्षेत्रमा नयाँ क्रान्ति आउने र इन्डिगोको शासनमा कमी आउने प्रष्ट हुन्छ । आगामी दिनमा उड्डयन क्षेत्रबाट पर्यटन क्षेत्रले ठूलो फड्को मार्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

हवाई यात्रुहरूले सस्तो भाडाको लाभ पाउनेछन्
ग्राहकहरु अर्थात् हवाई यात्रुलाई हुने फाइदाको कुरा गर्दै विज्ञहरुले प्रतिस्पर्धा बढेसँगै भाडा घट्ने र त्यसको प्रत्यक्ष लाभ हवाई यात्रुले पाउने विश्वास गरेका छन् । अहिले एटीएफको दर उच्च छ, डलरको तुलनामा रुपैयाँ कमजोर छ, जसका कारण हवाई भाडा बढेको छ । आगामी दिनमा यो घट्नेछ । यसबाहेक नयाँ गन्तव्यका लागि पनि हवाई सेवा सुरु हुनेछ । जहाँ हवाई सेवा उपलब्ध छ, त्यहाँ सेवाको गुणस्तर सुधार हुनेछ।
-एजेन्सीको सहयोगमा